z największą chęcią
  • Dlaczego Wroclaw i Polanski?
    4.01.2015
    4.01.2015
    Witam serdecznie!
    Mam pytanie odnośnie zaniku polskich znaków w przypadkach nazw miejscowości czy imion i nazwisk stosowanych jak przełożenia na język angielski. Chociażby przykład EURO 2012 i miasta-gospodarze WrocLaw, GdaNsk czy PoznaN już nie. Tak samo z nazwiskami – PolaNski czy BLaszczykowski. Dlaczego twory takie są w powszechnym użyciu i czy nie można by na przykład dopuścić pisowni np. Wrocuaw czy Gdanisk. Może i językoznawcy łapią się teraz za głowę, ale chyba bliżej ń do ni niż do n.
  • formy adresatywne
    18.10.2004
    18.10.2004
    Które z tych form zwracania się np. do prezydenta albo profesora są poprawne?
    – Panie prezydencie, co pan myśli o…
    – Co pan prezydent myśli o…
    – Co pan, panie prezydencie, myśli o…
    Czy można zwrócić się do profesora profesorze zamiast panie profesorze, a np. do nauczycielki w liceum profesorko zamiast pani profesor?
    Serdecznie dziękuję za odpowiedź.
  • Kaedwen – kaedweński, tę – tą
    6.12.2015
    6.12.2015
    Mam pytanie dotyczące oboczności n:ń w rzeczownikach zakończonych na n. Nie jestem w stanie sobie przypomnieć, o jakim słowem wcześniej się kłopotałem, więc podam inne. Jest przykładowo takie państwo Kaedwen (państwo ze świata Wiedźmina Andrzeja Sapkowskiego). Przymiotnik od niego będzie kaedwenski czy kaedweński? Czy może ta zasada przy nazwach własnych wygląda inaczej?
    Drugie pytanie dotyczy . Jeśli rzeczownik jest rż., to mówimy np. tę krew, ale tą krwią, tak?
  • Lód czy lody?
    26.06.2018
    26.06.2018
    Spotykam się czasami z zapytaniem o chęć zjedzenia zimnego deseru w postaci Czy chcesz loda?. Mi to się raczej kojarzy z propozycją o charakterze erotycznym. Z tego co kojarzę, słowo lody (w kontekście chłodnej przekąski) nie posiada liczby pojedynczej (analogicznie do „jednego spodnia” – nie ma czegoś takiego, są jedynie spodnie). Czy forma Chcesz loda? jest poprawna (w odniesieniu do deseru, bo co do drugiego znaczenia nie mam wątpliwości), czy zawsze powinno się pytać o lody?
  • Na jednej nodze
    4.06.2018
    4.06.2018
    Szanowni Państwo,
    na pewne moje pytanie usłyszałem odpowiedź: w niedzielę to na jednej nodze!, co miało znaczyć: ‘w niedzielę z wielką chęcią!’ (choć autor tych słów zastrzegł, że na ogół ma się przez to na myśli: ‘zrobić coś szybko’). Chciałbym dowiedzieć się czegoś więcej o tym frazeologizmie. Czy jest to regionalizm pochodzenia wiejskiego? (taka była sugestia mojego rozmówcy).

    Z wyrazami szacunku
    Czytelnik
  • nazwy lekarstw
    24.09.2001
    24.09.2001
    Czy nazwy leków pisze się wielką literą, traktując je jako nazwy własne, np. Polopiryna S, Etopiryna, Falvit itd.? Wiem, że słowo aspiryna pisze się małą literą – czy to dlatego, że odnosi sie ono do całej klasy leków?
    Dziekuję za odpowiedź i pozdrawiam.
  • oraz
    30.12.2013
    30.12.2013
    Jaka jest zasada stosowania spójnika oraz? Czy oraz można stosować tylko wówczas, gdy wcześniej wymieniliśmy już dwa rzeczowniki lub jeden rzeczownik w liczbie mnogiej? Np. poprawne: „Jaś dostał na urodziny rower, sanki oraz piłkę” vs. niepoprawne: „Jaś dostał na urodziny sanki oraz piłkę”. A co ze zdaniami bez użycia rzeczowników? Np.: „W pociągu graliśmy w karty oraz opowiadaliśmy sobie dowcipy”. W dwóch ostatnich zdaniach użyłabym raczej spójnika i, czy słusznie?
  • Pan, Pani, Państwo
    15.02.2013
    15.02.2013
    Dzień dobry,
    czasem pracuję z dokumentami, w których angielskie you muszę przetłumaczyć grzecznościowo. Jednak jako że są to np. ankiety badań rynkowych, nie znam płci odbiorcy. Co jest wtedy najlepszym dla polszczyzny wyjściem? Używam formy Pan (Pani), bo: 1) nie lubię pisać Pan/Pani, jako że unikam w polszczyźnie ukośnika, 2) formę Państwo uważam za niepoprawną, gdyż odbiorcą jest jedna osoba o określonej płci, a nie grupa o mieszanej.
    Będę wdzięczny za uwagi.
    Pozdrawiam
    Jarek Hirny
  • dwie wiosny
    7.03.2015
    7.03.2015
    Jak poprawnie zapisać ARABSKĄ WIOSNĘ: arabska wiosna jak aksamitna rewolucja czy Arabska Wiosna jak Wiosna Ludów?
    Dziękuję i pozdrawiam!
  • Felice i Salvatore
    2.06.2003
    2.06.2003
    Nie wiem, jak odmienić dwa włoskie imiona: Felice i Salvatore. Praktyczny słownik poprawnej polszczyzny A. Markowskiego każe zostawiać je nieodmienione. Duży zielony słownik tego samego autora w ogóle o tym nie wspomina (albo nie umiałem znaleźć). Intuicja podpowiada mi, żeby odmieniać Salvatora, Salvatorowi…, ale Felicego, Felicemu… W książce, o którą chodzi, nieodmienianie prowadziłoby do wielkiej liczby niejasności: Ojciec Salvatore, Fiat 127 Felice itp. Być może chęć odmiany Salvatore według deklinacji rzeczownikowej bierze się stąd, że istnieje polska wersja tego imienia: Salvador.
    Co mogliby Państwo poradzić (zarówno poparłszy to argumentami naukowymi, jak i na podstawie intuicji językowej)?
    Wojciech Górnas
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego